مبانی نظری وپیشینه تحقیق نظارت و راهنمايي معلمان
فصل دوم
پيشينه پژوهش
مقدمه
نقش ناظران آموزشی همواره با توجه به تغییراتی که در رفتارهای معلمان ایجاد می کند مورد تاکید بوده است . اغلب فعالیت های ناظران موجب تغییر رفتاری معلمان و دقت آنان در کار و عملکرد آموزشی شان می شود . معلمین راهنما در امر راهنمایی و مشاوره می توانند در اغلب مواقع کمک مناسبی برای معلمین باشند . به غیر از مسائل آموزشی که جز لاینفک و اولیه یک نظام آموزشی و عملکرد معلمان است مسائل رفتاری نیز می تواند توسط معلمین راهنما دنبال شود . البته در گذشته نقش نظارت برای معلمین بسیار نامطلوب جلوه می کرد و بیشتر به عنوان بازرس معلمان از آنان واهمه داشتند و عملکرد آنان زیر سوال می رفت . بر این مبنا در این فصل به بررسی مبانی نظری در حوزه متغیرهای پژوهش و پیشینه پژوهش پرداخته می شود و سپس جمع بندی صورت می گیرد .
2 - 1 - مبانی نظری
2 - 1 - 1 - معلم راهنما
نظارت و راهنمايي ، يك فرآيند آموزشي است كه در آن فردي كه داراي علم و مهارت بيشتري مي‌باشد ، مسووليت تربيت و آموزش فرد ديگري را به عهده دارد كه كمتر داراي اين عناصر مي‌باشد ( رابينسون ، 1963 ؛ به نقل از نیکنامی ، 1388 ).
در جامعه‌هاي پيشرفته ؛ مديران و رهبران آموزش و پرورش ، متخصصان تعليم و تربيت ، برنامه‌ريزان آموزشي ، محققان تربيتي ، معلمان و راهنمايان آموزشي از كساني هستند كه در ايجاد يا هماهنگي تغييرات و تحولات ، وظايفي را به عهده دارند . وظيفه‌ي اين افراد ايجاد تغييرات و اصلاحات در برنامه‌هاي آموزشي و انطباق اين برنامه‌ها با نيازها و انتظارات دانش‌آموزان و جامعه و هماهنگي آموزش و پرورش با جامعه است . در اين ميان راهنمايان آموزشي وظايف حساس و مهمي را در چارچوب‌هاي معيني در آموزش و پرورش به عهده دارند ( کوپلا و همکاران ، 1386 ؛ ترجمه خدیوی ).
وظيفه‌ي اصلي نظارت و راهنمايي تعليماتي ( آموزشي ) اصلاح و بهبود وضع آموزشي است . مسووليت نظارت و راهنمايي آموزشي در آموزش و پرورش به افراد متخصصي واگذار مي‌شود كه با صرف وقت و تلاش فراوان اين كار را انجام مي‌دهند ، اما نيل به هدف‌هاي آموزش و پرورش مستلزم همكاري گروه كثيري از متخصصان است كه بدون وجود آنان تحقق هدف‌ها بعيد به نظر مي‌رسد . نظارت و راهنماييِ آموزشي يكي از اين تخصص‌هاست كه به طور اخص ، افراد معيني در نظام آموزشي هر كشور راهنمايان آموزشي ناميده مي‌شوند ( دیویس و همکاران ، 2008 ).
از راهنمايان آموزشي انتظار مي‌رود ، مهارت بالايي در روابط انساني و ويژگي‌هايي نظير عطوفت ، مهرباني ، صميميت ، صبر و خوشرويي از خود نشان دهند و نيز :
ـ روحيه‌ي همكاري كه مشاوران به آن معتقد هستند را به عنوان يك عامل پيشرفت و بهبود داشته باشد و علاقه‌مند باشد كه وقت خود را صرف كمك به ديگران كند .
